موسسه حقوقی و آموزشی فرهنگ تفاهم

۰۲۱-۵۴۷۶۴​

۰۲۱-۵۴۷۶۴​

برای مشاوره حقوقی آنلاین با ۰۹۱۲۰۴۷۷۱۱۶ تماس حاصل نمایید

مالیات علی الراس
مالیات علی الراس
زمانی که مودی مالیاتی در فرصت مقتضی اقدام به تحویل اظهارنامه مالیاتی ننماید سازمان امور مالیاتی با توجه به جداول مصوب هرسال اقدام به تعیین مالیات به صورت علی الراس می نماید.

مالیات علی الراس

مالیات علی الراس چیست و چگونه محاسبه می شود؟

مالیات علی الراس مالیاتی است که مبنای محاسبه آن به جای اسناد و مدارک مودی، قراین و ضرایب مالیاتی می‎باشد. به منظور تشخیص مالیات علی الرأس الزام است که در ابتدا درآمد مؤدی تعیین گردد. معیارها و ملاک هایی که برای تعیین درآمد مؤدی به کار می رود می تواند بسیار متفاوت و گوناگون باشد که با توجه به مشاغل گوناگون متغیر و متفاوت است.

الف)قرائن مالیاتی عبارت است از عواملی که در هر رشته از مشاغل با توجه به موقعیت شغل برای تشخیص درآمد مشمول مالیات به طور علی الرأس به کار می‌رود که  فهرست آن نیز توسط مراجع ذیربط تهیه شده است.

  1. خرید سالانه

  2. فروش سالانه

  3. درآمد ناویژه

  4. میزان تولید کارخانجات

  5. ارزش حق واگذاری محل کسب

  6. جمع کل وجوهی که بابت حق التحریر و حق الزحمه عاید دفترخانه اسناد رسمی می شود

  7. سایر عوامل به تشخیص کمیسیون تعیین ضرایب.

همان گونه که از ماده فوق بر می آید تعیین قرائن مالیاتی برای تعیین درآمد مشمول مالیات مؤدی به طور علی الرأس به کار می رود. در تشخیص علی الرأس کارشناس مالیاتی فاقد مدارک و مستندات کافی برای تشخیص درآمد واقعی است. لذا مدارک و مستندات دیگری را مورد توجه قرار می دهد تا درآمد واقعی مشمول مالیات مؤدی را تعیین نماید. زیرا طبق ماده ۲۳۷ ق. مالیات های مستقیم ، برگ تشخیص مالیات باید بر اساس مأخذ صحیح و متکی به دلایل و اطلاعات کافی و به نحوی تنظیم گردد که کلیه فعالیت های مربوط و درآمدهای حاصل از آن به طور صریح در آن قید گردد و برای مؤدی روشن باشد.

ب ـ ضرایب مالیاتی عبارت از ارقام مشخصه ای که حاصل ضرب آنها در قرینه مالیاتی در موارد تشخیص علی الرأس، درآمد مؤدی مالیات تلقی می گردد.

نظر به این که در تشخیص علی الرأس امکان تعیین کامل و صحیح هزینه های مؤدی امکان پذیر نیست، ضرایب مالیاتی ارقامی است که در درآمد مؤدی ضرب و حاصل ضرب آن درآمد مشمول مالیات مؤدی تلقی می گردد. در هر سال کمیسیون تعیین ضرایب مقرر در قانون شامل نمایندگان سازمان امور مالیاتی، بانک مرکزی و نماینده شورای مرکزی اصناف و نماینده نظام پزشکی در مورد مشاغل وابسته پزشکی، نماینده اتاق بازرگانی و صنایع و معادن در مورد سایر مشاغل، در سازمان امور مالیاتی کشور تشکیل می شود و با توجه به جریان معاملات و اوضاع و احوال اقتصادی، ضرایب مربوط به مالیات های حوزه ی تهران را نسبت به هر یکی از قرائن موجود درباره ی مؤدیان مختلف بر حسب نوع شغل به طور تفکیک تعیین و فهرست آن را به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم می نمایند.

هر ساله این کمیسیون دفترچه ای را تحت عنوان دفترچه ضرایب تعیین و در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می دهد. به طور مثال ضریب مالیاتی سی درصد برای تشخیص درآمد مشمول مالیات دفترخانه اسناد رسمی در سال ۱۳۸۷ اعلام گردیده است.

اظهارنامه ارسالی توسط مودی مهم‎ترین ابزار تشخیص درآمد واحدهای تجاری و محاسبه مالیات توسط سازمان امور مالیاتی است. پس از دریافت اظهارنامه توسط واحد مالیاتی و در اجرای بند ۲ ماده ۹۷ قانون مالیات های مستقیم پرونده واحد تجاری  توسط کارشناس ارشد مالیاتی یا کارشناس مالیاتی (ممیز مالیاتی) رسیدگی می‎شود.

مراحل رسیدگی به صورت مختصر به شرح زیر است

در ابتدای امر ممیز مالیاتی طی برگه ای که به نام “برگ درخواست اسناد و مدارک” است از مودی درخواست می کند که تمام اسناد و مدارک خویش را جهت رسیدگی در اختیار وی قرار دهد

پس از ابلاغ “برگ درخواست اسناد و مدارک” ،کارشناس ارشد مالیاتی مکلف است ظرف یک هفته تا پانزده روز پس از ابلاغ درخواست فوق به محل کار مودی مراجعه نموده و دفاتر و اسناد و مدارک را مورد رسیدگی قرار دهد.

پس از انجام رسیدگی، یکی از سه حالت زیر اتفاق می افتد

  • در صورتی که دفاتر و اسناد بر طبق موازین قانونی و آیین نامه مربوط به روش های نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک تنظیم شده باشد درآمد مشمول مالیات مودی از طریق رسیدگی به دفتر تعیین و مبلغ مالیات مشخص و طی برگ تشخیص صادر و به مودی ابلاغ می شود. به این روش،رسیدگی از طریق قبول دفاتر گفته می شود.

  • در صورتی که دفاتر و اسناد مودی مطابق موازین قانونی و آیین نامه مربوط به روش های نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک تنظیم نشده باشد و یا در مدارک ارائه شده جهت رسیدگی نقص وجود داشته باشد، دفاتر مورد قبول واقع نمی شود و تشخیص درآمد و مالیات واحد های تجاری بر اساس معیارها و قوانین مالیاتی شناسایی و مطالبه می شود. به این روش،رسیدگی از طریق علی الراس گفته می شود.

  • در صورتی که دفاتر و اسناد و مدارک ابرازی برای محاسبه درآمد مشمول مالیات به نظر اداره امور مالیاتی غیرقابل رسیدگی تشخیص داده شود و یا به علت عدم رعایت موازین قانونی و آیین نامه مربوط مورد قبول واقع نشود در این صورت مراتب باید با ذکر دلایل کافی کتباً به مودی ابلاغ و پرونده برای رسیدگی به هیات سه نفره احاله گردد.

ماده ۹۷ : در موارد زیر درآمد مشمول مالیات مودی از طریق علی الرأس تشخیص  خواهد شد:

۱-درصورتی که تا موعد مقرر ترازنامه و حساب سود و زیان و یا حساب درآمد و هزینه و حساب سود و زیان , حسب مورد , تسلیم نشده باشد .

۲-درصورتی که مودی به درخواست کتبی اداره امور مالیاتی مربوط ازارائه دفاتر و یا مدارک حساب در محل کار خود خودداری نماید ( منظور از محل کار درمورد اشخاص حقوقی نیز همان اقامتگاه قانونی آنها می باشد مگر این که مودی قبلا مرکز عملیات خود را برای ارائه دفاتر و اسناد و مدارک کتبا به اداره امور مالیاتی مربوط اعلام نموده باشد . ) در اجرای این بند هرگاه مودی از ارائه قسمتی از مدارک حساب خودداری نماید چنانچه مربوط به هزینه باشد از احتساب آن جزء هزینه های قابل قبول خودداری می شود و در صورتی که مربوط به درآمد باشد درآمد مشمول مالیات این قسمت از طریق علی الرأس تعیین خواهد شد .

۳-درصورتی که دفاتر و اسناد و مدارک ابرازی برای محاسبه درآمد مشمول مالیات به نظر اداره امور مالیاتی غیرقابل رسیدگی تشخیص شود و یا به علت عدم رعایت موازین قانونی و آیین نامه مربوط مورد قبول واقع نشود که در این صورت مراتب باید با ذکر دلایل کافی کتبا به مودی ابلاغ و پرونده برای رسیدگی به هیأتی متشکل از سه نفر حسابرس منتخب رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور احاله گردد . مودی می تواند ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ با مراجعه به هیأت مزبور نسبت به رفع اشکال رسیدگی و ادای توضیح کتبی در مورد نحوه رعایت موازین قانونی و آئین نامه حسب مورد اقدام نماید و در هر حال هیأت مکلف است ظرف ده روز پس از انقضای یک ماه فوق نظر خود.

نحوه محاسبه مالیات علی الراس

در صورتی که ممیز مالیاتی به دلیل موارد فوق دفاتر و اسناد واحد تجاری را علی الراس تشخیص دهد، ابتدا با تحقیقات و بررسی های لازم و کسب اطلاعات موردنیاز از مراجع مختلف اعم از دولتی یا غیردولتی، ابتدا قرینه و یا قرائن مرتبط بابت محاسبه مالیات علی الراس را که در قانون و متناسب با وضعیت و موضوع فعالیت مؤدی می باشد را انتخاب نموده و سپس با اعمال ضریب یا ضرایب مقرر از روی دفترچه ضرایب مالیاتی در قرینه یا قرائن انتخابی، درآمد مشمول مالیات مؤدی را محاسبه و مالیات وی را تعیین و ابلاغ می نماید.

توضیح: دفترچه ضرایب مالیاتی لیست مربوط به تعیین درآمد و مالیات های علی الراس می باشد که در آن درصدهای مربوط به تشخیص درآمد و مالیات هر نوع از فعالیت ها اعلام شده است. این ضرایب  که به صورت سالانه به ادارات مالیاتی اعلام می شود علی الراس می باشد که در آن درصدهای مربوط به تشخیص درآمد و مالیات هر نوع از فعالیت ها اعلام شده است.

موسسه حقوقی فرهنگ تفاهم با در اختیار داشتن وکلای خبره مالیاتی و مشاورین حقوقی متخصص و مجرب، آماده ارائه خدمات مختلف در زمینه مالیات و دعاوی مالیاتی می باشد.

شرط استفاده از جایزه ۵% خوش حسابی اظهارنامه مالیاتی چگونه می باشد؟

مؤدیانی که سه سال پشت سر هم اظهارنامه مالیاتی خود را با تمام اسناد و مدارک و در زمان مقرر ارسال کنند و هیچ گونه ایرادی به اظهارنامه آنها وارد نشود می توانند از پنج درصد جایزه خوش حسابی پرداخت مالیات بهره مند شوند که البته برای بسیاری از اشخاص و شرکت ها و بنگاه های اقتصادی می تواند مبلغ قابل توجهی باشد.

در صورتی که مؤدیان پس از تسلیم اظهارنامه مالیاتی متوجه شوند که ایراداتی درآن وجود دارد که باید حتماً اصلاح شوند می توانند تا یک ماه بعد از تاریخ تحویل آن اقدام به اصلاح کرده و ایرادات را رفع نمایند برای همین بهتر است مؤدیان قبل از تاریخ تعیین شده برای تسلیم اظهارنامه مالیاتی کارهای مربوط به آن را انجام داده تا درصورت نیاز به اصلاح وقت کافی برای آن داشته باشند.

شکایت از مالیات علی الراس به دیوان عدالت اداری

مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۴ اقدام به اصلاح قانون مالیات های مستقیم نمود. در این ضمن تکلیف دولت به اجرای نظام جامع مالیاتی مصوب شد که محاسبه مالیات به صورت علی الراس به طور کلی از چرخه محاسبه مالیات حذف گردد و برای حذف این موضوع آن هم صرفا در ادارات امور مالیاتی که نظام جامع مالیاتی به صورت کامل به اجرا در نیامده است یک مهلت سه ساله در نظر گرفته شد. این مهلت سه ساله در سال ۹۷ به پایان رسیده است اما اداره امور مالیاتی  همچنان به محاسبه مالیات به صورت علی الراس ادامه می دهد.

طبق مقدمه فوق تعیین مالیات به شیوه علی الراس غیر قانونی است. لذا می توان از آن نزد مرجع ذی صلاح شکایت نمود. با توجه به اینکه تشخیص مالیات به نوعی تصمیم اداری محسوب می شود می توان برای ابطال این تصمیم به دیوان عدالت اداری مراجعه نمود. در این صورت باید دادخواست ابطال تصمیم غیر قانونی سازمان امور مالیاتی را در دیوان عدالت اداری طرح و پیگیری نماییم.

موسسه حقوقی فرهنگ تفاهم با در اختیار داشتن وکلای خبره مالیاتی و مشاورین حقوقی متخصص و مجرب، آماده ارائه خدمات مختلف در زمینه مالیات و دعاوی مالیاتی می باشد.

 

 

این مطلب را به اشتراک بگذارید:

Facebook
Twitter
Pinterest
LinkedIn

2 پاسخ

  1. با سلام و تشکر بابت مطالب مفیدتون.

    جسارتا تا جایی که من می دونم، شکایات نسبت به امور مالیاتی، ابتدا باید طبق ماده ۲۱۶ قانون مالیات های مستقیم، به هیأت های حل اختلاف مالیاتی بره و سپس از رأی اون هیأت، به دیوان عدالت اداری شکایت بشه. اگر مستقیم به دیوان شکایت بشه، ممکنه به راحتی منتهی به رد بشه.

    با تشکر

    1. سلام وقت بخیر بله شکایت در دیوان عدالت اداری زمانی مطرح می شود که شکایت در هیات خل اختلاف و شورای عالی مالیات به نتیجه مورد نظر مودی نرسیده و او شکایت را در دیوان عدالت اداری مطرح می نماید باشتکر از همراهی شما

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب مرتبط

وکیل وصول دیه

وکیل وصول دیه

متن سربرگ خود را وارد کنید تعریف دیه دیه یا خون‌بها از قوانین اسلام بشمار می‌رود و مطابق تعاریف فقهی، مال یا پولی می‌باشد که به واسطه کشتن انسان یا

ادامه‌ی مطلب »