تعلیق مجازات

تعلیق مجازات در مورد محکوم علیه با شرایط خاصی است. به همین دلیل، دادگاهی که حکم صادر می‌کند، اجرایی کردن مجازات مذکور در دادنامه را بنابرشرایطی که در پرونده موجود است و به جهت اصلاح و تربیت مجرم، به تاخیر می‌اندازد.

ماده ۴۶ قانون مجازات اسلامی، در جرایم تعزیری درجه سه تا هشت، دادگاه را مجاز می کند که در صورت وجود شرایط مقرر برای تعویق صدور حکم، اجرای تمام یا قسمتی از مجازات را از یک تا پنج سال معلق کند.

همچنین، دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری پس از اجرای یک سوم مجازات، می تواند از دادگاه صادر کننده حکم قطعی، تقاضای تعلیق کند. همچنین، محکوم نیز پس از تحمل یک سوم مجازات، در صورت داشتن شرایط قانونی، می تواند از طریق دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری، تقاضای تعلیق کند.

به این ترتیب، معلق کردن مجازات فرصتی است برای اصلاح رفتار و تربیت محکومین، که در صورت رعایت شرایط تعیین شده، مجازات معلق خواهد ماند و به محکوم فرصت می دهد تا زندگی خود را اصلاح کند.

پس از اجرای مجازات به طور کامل، تعلیق مجازات لغو می شود و محکوم می بایست مجازات خود را تماماً اجرا کند.

شرایط عمومی تعلیق مجازات

معلق کردن مجازات بر اساس ماده ۴۶ قانون مجازات اسلامی، به شرط رعایت شرایط مشخصی امکان پذیر است.

در جرایم موجب تعزیر درجه ۳ تا ۸، دادگاه می‌تواند در صورت وجود شرایط مقرر برای تعویق صدور حکم، اجرای تمام یا قسمتی از مجازات را از یک تا پنج سال معلق کند. شرایط رعایت شده برای معلق عبارتند از:

۱) وجود جهات تخفیف، که به معنای وجود موجباتی است که محکوم را از مجازات کامل خارج کند

۲) پیش‌بینی اصلاح مرتکب، به این معنی که وجود شرایطی در زندان یا در دوران تعلیق مجازات، می‌تواند باعث اصلاح رفتار محکوم شود.

۳) جبران ضرر و زیان یا برقراری ترتیبات جبران، به معنی خسارت‌های وارده به طرف مجنی به عمل آمده که محکوم باید برای جبران آن‌ها اقدام کند.

۴) فقدان سابقه کیفری مؤثر، به این معنی که محکوم باید برای تعلیق، فاقد سوابق کیفری باشد.

از آنجا که شرایط مشخصی برای معلق کردن وجود دارد، این فرآیند فرصتی برای اصلاح رفتار محکوم است. در صورت رعایت شرایط، مجازات معلق خواهد ماند. اما پس از اجرای مجازات به طور کامل، تعلیق مجازات لغو می‌شود و محکوم می‌بایست مجازات خود را تماماً اجرا کند.

چه کسانی می توانند تعلیق مجازات را درخواست کنند ؟

• دادستان و قاضی اجرای احکام می‌توانند بعد از سپری کردن یک سوم مجازات، درخواست تعلیق اجرای مجازات را از دادگاه صادرکننده‌ی حکم بکند. بنابراین، ماده ۴۶ قانون مجازات اسلامی، تعلیق اجرای مجازات پس از سپری شدن یک سوم مجازات را نیز قبول کرده و دادستان می‌تواند تقاضای تعلیق اجرای بقیه مجازات را از دادگاه صادرکننده حکم قطعی را کند.
• همچنین، فرد محکوم نیز پس از گذراندن یک سوم از مدت مجازات، در صورت داشتن شرایط قانونی، می‌تواند از طریق دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری، برای تعلیق مجازاتِ خود تقاضا کند.

در کل، تعلیق مجازات فرصتی برای اصلاح رفتار محکوم است و در صورت رعایت شرایط، مجازات معلق خواهد ماند. اما پس از اجرای مجازات به طور کامل، تعلیق مجازات لغو می‌شود و محکوم می‌بایست مجازات خود را تماماً اجرا کند.

جرائم غیر قابل تعلیق

با توجه به ماده ۴۷ قانون مجازات اسلامی، صدور حکم و اجرای مجازات در مورد جرائم زیر و شروع به آن‌ها،

مواردی که قابل تعلیق و تعویق نخواهندبود:

• جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور، خراب کردن در تاسسیساتی مانند آب، برق، گاز، نفت و مخابرات
• جرائم سازمان یافته، سرقت مسلحانه یا مقرون به آزار، آدم ربایی و اسیدپاشی
• قدرت نمایی و ایجاد مزاحمت با چاقو یا هر نوع سلاح دیگر، جرائم علیه عفت عمومی، تشکیل یا اداره مرکزهای فساد و فحشا
• قاچاق عمده مواد مخدر یا روانگردان، مشروبات الکلی و اسلحه و مهمات و قاچاق انسان
• تعزیر بدل از قصاص نفس، معاونت در قتل عمدی، محاربه و افساد فی الارض
• جرائم اقتصادی با موضوع جرم بیش از یکصد میلیون ریال

بنابراین، در این جرائم، صدور حکم و اجرای مجازات قابل تعویق نخواهدبود و باید به طور کامل و عینا اجرا شوند.

تعلیق مختص جرایم تعزیری است. با توجه به متن، تعلیق مجازات تنها به جرائم تعزیری درجه سه تا هشت اختصاص دارد و در مورد جرائم حدی و دیه یا قصاص، امکان صادر شدن تعلیق حکم و مجازات وجود ندارد.

بنابراین، در این جرائم، حکم و مجازات باید به طور کامل اجرا شوند و تعلیق مجازات در این موارد مجاز نیست.

همچنین، در تعلیق مجازات، مجرم تنها از جنبه عمومی مجازات رهایی می‌یابد، اما جنبه خصوصی مجازات پابرجاست و حکم به پرداخت خسارت یا دیه در این موارد اجرا می‌شود.

بنابراین، در صورتی که تعلیق مجازات در جرائم تعزیری درجه سه تا هشت صادر شود، مجرم از اجرای مجازات معلق می‌شود ولی هنوز مجازات خصوصی به او تحمیل می‌شود.

موسسه حقوقی فرهنگ تفاهم با سابقه درخشان و دراختیار داشتن وکلای متخصص در تمامی زمینه‌های حقوقی و کیفری و همچنین ورود به پرونده‌های متعدد در تعلیق مجازات همواره می‌تواند به شما عزیزان از طریق مشاوره یا قبول وکالت خدمت رسانی نماید.

درصورت نیاز به با مشاوره با وکیل با شماره پنج رقمی ما ۵۴۷۶۴ تماس حاصل نماید تا کارشناسان و مشاوران حقوقی پاسخگو شما باشند.